اصفهان

طالع سعد سپاهان آذر است شاخص نقشش ، سرای قیصر است

اصفهان

طالع سعد سپاهان آذر است شاخص نقشش ، سرای قیصر است

اینم چند تا از اون خوباش

شولوغ پولوغ

 

دیشب زتهرون اومدم            خسته و نالون اومدم

هر چی بوگوی پکر بودم        پشیمون از سفر بودم

از سر گرفته تا به پام            خورد و خمیر بود همه جا

یه هفته پیش با دلخوشی        گفتم به خود که چکشی

یه سری به تهرون می زنم        خب همه جاشا می بینیم

سیروسیاحت می کونم           آ استراحت می کونم

دلم یه قدری وا میشه            از رنجی کار رها می شه

از رفقای تهرونی                از خویشاقو مای جون جونی

یه دیدنی بجا کونم            حاجتی دل روا کونم

خدای یکتا می دونه          که پاک شدم من دیوونه

یه حاجتم روا نشد          یه دردی من دوا نشد

یه تهرونی شلوغی بود      شهر شلوغ پلوغی بود

هرجا که آدم پا میذاشت       فقط یه زرق وبرقی داشت

اسبابی گول بود همه جاش      وه تله پول بود همه جاش

خیابوناش غلغله بود               کوچاش پر از ولوله بود

آدم تواونجا لول می زد        ماشین و دوچرخه وول می زد

از اون همه ماشین چه سود        یه تاکسی خالی نبود

صفی اتوبوس سوار شدن          از اینجا بود تا جوشقون

هر کی روان تو صف می شد       وقتی خوشش تلف می شد

یه اتوبوس که می رسید            صد تا آدم توش می طپید

اون ماشینای پر زدود               جونا را به لب رسونده بود

یه روز تو یه خیابوناش             روان بودم یواش یواش

یه جیب بری جیبمو برید          جیبم برید و ورمالید

یکباره اونجا لات شدم             بی پول و سور و سات شدم

ساعتی نازنینمو                  دقیق و وقت بینمو

فروختم و با چند تومن        خودما رسوندم به وطن

وقتی به منزل رسیدم            این سخن از دل شنیدم

قربونی اصفهونمون              شهر پرآب و نونمون

زندگی توش چه آسونه        راحتی جونی انسونه

هر کی تواون مکون داره        هر چی بخواد تو اون داره

این شهری شهری زندگی        جون میده بهر زندگی 

اکبر جمشیدی



 

 درباره اصفهان، زاینده رود، آثار تاریخى آن، محله ها و نقاط دیدنى، آب و هوا، خلق و خوى مردم اصفهان، شعراى اصفهانى و حتى غیر اصفهانى اشعار بسیارى سروده و آثار بدیع و زیبایى از خود به جاى گذارده اند و ما به منظور خوشایند شما  به تعدادى از این اشعار و نام سرایندگان آنها اشاره مى نمائیم.

 

 ابواسماعیل، بن ابى ظاهر

 شب سیاه ز روز سفید نشناسد                 کسى که گفت به از اصفهان بود شیراز

 

 اشفرده - اشفرده - (شرف الدین)

 دیدى تو اصفهان را آن شهر خلد پیکر                 آن سدره مقدس و آن عدن حور پرور

 آن بارگاه ملت و آن تخت گاه دولت                 آن روى هفت عالم و آن چشم هفت کشور

 شهرى چه خلد اکبر هم میوه هایش باقى                 هم فرشهاى مشکین هم تربتش معطر

 

 اکبر جمشیدى

اصفهان ما

 باشد ز بسکه روحفزا اصفهان ما                 پیوسته شاد باشد از آن جسم و جان ما

 تنها نه باغ و بیشه ما سبز و خرم است                 پر از گل است باغچه و بوستان ما

 یک لکه ابر دیده نبیند به روى شهر                 آئینه وار جلوه کند آسمان ما

 یک عمر در نظر بودش خاطرات خوش                 روزى مسافرى شد اگر میهمان ما

 برند گوى لطف و ملاحت به روزگار                 از گلرخان روى زمین گلرخان ما

 در کام خضر خون شود آب بقا اگر                 در زنده رود بنگرد آب روان ما

 مى گویم این کلام و برآیم ز عهده اش                 باشد عروس کشور ما اصفهان ما

 جمشیدى از هواى فرح بخش اصفهان                 چون زنده رود صاف و روان شد بیان ما

 

اى صفاهان

 اى صفاهان چقدر زیبائى                 چه فرح بخشى و روح افزایى

 چشم ما خیره به زیبائى تست                 دل ما محو دل آرائى تست

 مظهر لطف و صفائى اى شهر                 مایه عشرت مائى اى شهر

 سبز و خرم همه سرتاسر تست                 پر زگل خاک نشاط آور تست

 بس هوایت ز صفا معتدل است                 خرم از نکهت آن جان و دل است

 آسمان تو ز بس صاف بود                 همچو آئینه شفاف بود

 گشته تاریخى و پر قدر و بها                 هر بنائى که شده در تو بنا

 زنده رودت بود از بسکه زلال                 شوید از چهره جان گرد ملال

 بس نسیمش فرح انگیز بود                 عشرت افزا و طرب خیز بود

 پل خواجوى تو از بس زیباست                 خوشترین منظره اهل صفاست

 ساکنینت همگى رنجبرند                 صاحب علم و کمال و هنرند

 مرکز و مهد هنرمندانى                 مایه آبروى ایرانى

 از پى دیدنت اى شهر قشنگ                 خلق آیند ز صدها فرسنگ

 گویم از وصف تو هر چند کم است                 وصف افزون ز بیان و قلم است

 اى صفاهان چقدر دلشادم                 که به دامان تو مادر زادم

 هست جمشیدى از آنرو سرشار                 کز هواى تو بود بر خوردار

 

 حافظ شیراز

 در جائى خواجه حافظ، شیراز خود را بهتر از اصفهان دانسته و چنین سروده است:

 اگر چه زنده رود آب حیاتست                 ولى شیراز ما از اصفهان به

 

 حافظ و یاد اصفهان

 محمد مهدى بن محمد رضا الاصفهانى، در کتاب نصف جهان فى تعریف الاصفهان، درباره دیدار حافظ از اصفهان و یادنامه او چنین مى ‏نویسد:

 خواجه حافظ شیرازى علیه الرحمه در اثناء اسفار خود به اصفهان رسیده مدتى متوقف گشته است و با اهالى اصفهان خوش بر آمده، کمال الفت را پیدا نموده و چون به شیراز رفته است این غزل را در حسرت و افسوس از مفارقت اهل اصفهان و یادآورى ایشان گفته و ضمناً مدح زاینده رود و باغ کاران نموده است:

 

غزل:

 روز وصل دوستداران یاد باد                 یاد باد آن روزگاران یاد باد

 این زمان در کس وفا دارى نماند                 زان وفاداران یاران یاد باد

 کامم از تلخى غم چون زهر گشت                 بانگ نوش باده خواران یاد باد

 من که در تدبیر غم بیچارهام                 چاره آن غمگساران یاد باد

 گر چه یاران فارغند از یاد من                 از من ایشان را هزاران یاد باد

 مبتلا گشتم در این دام بلا                 کوشش آن حق گزاران یاد باد

 گر چه صد رود است از چشم روان                 زنده رود و باغ کاران یاد باد

 راز حافظ بعد از این ناگفته ماند                 اى دریغ از روزگاران یاد باد

 

 خاقانى

 بر اصفهان گذشتم من بود یک زمان                 در وى شد همان و برون آمدن همان 

فردوس مهین

 شهرى روشن چو فکر دانا                 در وى همه کاینات پیدا

 چون عارض دوست از نکویى                 در وى همه آرزو که جویى

 تریاک ده اوست مشک ده او                 چون چشم گوزن و ناف آهو

 ارواح که بر درش گذشتند                 فردوس مهین بر او نوشتند

 

 خاقانى و زاینده رود اصفهان

 حمد الله مستوفى مورخ و نویسنده مشهور ایران در قرن هشتم هجرى درباره زاینده رود مى ‏نویسد:

 رودخانه اصفهان امروز به ندرت «زنده رود» مشهور است و مصنفین مختلف آن را «زاینده رود» و «زرین رود» نیز نوشته اند.

 خاقانى شاعر مشهور ایران درباره زاینده رود چنین گفته است:

 روید است که کوثرش عدیلست                 آبش سلسال و سلسبیلست

 نه بلکه زرشک او همه سال                 شیداى مسلسلت سلسال

 گر سیمگرى نماید آبش                 گر شیشه گرى کند حبابش

 آبش بدل گلاب دانند                 زو دردسر سران نشانند

 گر شیشه کند حباب شاید                 شیشه ز پى گلاب باید

 و در جاى دیگر گوید:

 یاد آن عهدى که دور از چشم زخم آسمان                  با تو بودم در کنار زنده رود و مرز جى

 

 مؤلف هفت اقلیم و زنده رود

 مؤلف هفت اقلیم درباره زنده رود مى ‏نویسد:

 لب زنده رود و نسیم بهار                 لب دلستان و مى خوشگوار

 ز دل بیخ آن ده چنان برکند                 که بیخ ستم خنجر شهریار

 

 خاقانى و اصفهان

 خاقانى از شعراى مشهور ایران در قرن ششم هجرى است و در قصیده طولانى خود در وصف اصفهان، از آب و هوا، موقع طبیعى، سرمه، و از دو نام مشهور جى و صفاهان یاد کرده است:

 نکهت حور است یا صفاى صفاهان                 جبهت جوز است یا لقاى صفاهان

 چاه صفاهان مدان نشیمن رجال                 مهبط مهدى شمر فناى صفاهان

 راى برى چیست خیز و جاى به جوى جوى                 کانکه رى ار داشت، داشت راى صفاهان

    ®®

 آن دگرى گفت کز ز کوه تن کرخ                 هست هناب جى و نواى صفاهان

 کرخ کلوخ سقایه خانه جى دان                 دجله نم قربه سقاى صفاهان

 نیل کم از زنده رود و مصر کم از جى                 قاهره مقهور پادشاى صفاهان

 باغچه عین شمس گلخن جى دان                 وز بلسان به شمر گیاى صفاهان

 دولت و ملت دوگانه زاد چو جوزا                 مادر بخت یگانه زاى صفاهان

 خاک صفاهان نهال پرور سدره است                 سدره توحید منتهاى صفاهان

 دیده خورشید چشم درد همى داشت                 از حسد خاک سرمه زاى صفاهان

 لا جرم آنک براى دیده خورشید                 دست مسیح است سرمه ساى صفاهان

 چرخ نبینى که هست هاون سرمه                 رنگ گرفته ز سرمه هاى صفاهان

 یرحمک الله زد آسمان که دم صبح                 عطسه مشکین زد از صباى صفاهان

 دست خضر چون نیافت چشمه دوباره                 کرد تیمم به خاک پاک صفاهان

 

 خجندى - صدرالدین عبداللطیف

 نقاط دلگشاى اصفهان

 ای که از لطف روح رامانى                 از تو در رشک آرزو مانى

 نقش بندى و دلگشائى تو                 روح محضى و جان فزایى تو

 اى تواناى ناتوان که توئى                 وى جهان و جهان جان که توئى

 شکل جسمى و رنگ جان دارى                 بوى باران اصفهان دارى

 اصفهانا در آرزوى توام                 گشته انده فزون و شادى کم

 عکس شکلت بخواب مى جویم                 زنده رودت در آب مى جویم

 مار بینت که نسخه ارم است                 آفتاب اندرو درم درم است 

 هر یک از باغ هاى صد بیشه                 گم شده در میانش اندیشه

 هر که اکنون به با کاران است                 گونگه دار جا که کارانست

 گرد هم شرح میوه زشت بود                 مختصر میوه بهشت بود

 اى چو سیم مذاب زرین رود                 اصفهان پرنوا شده ز تو رود

 کشته عین زندگى در جى                 فى مجاریک کل شیى حى 

 دستگردى - وحید

 بزاد و بوم جى اندر شتافتم از رى                 چنان به شوق که کودک به جانب مادر

 سواد شهر صفاهان چو گشت سرمه چشم                 به هر چه دید دگر گونه آمدش به نظر

 شکسته باره از این پیش بود و تنگ فضاى                 کنون درست و قوى پاره است پهناور

 

 سروش اصفهانى

سرمه اصفهان

 شمس الشعراء، سروش اصفهانى، ضمن قصیده اى در مدح ناصرالدین شاه قاجار از سرمه اصفهان چنین یاد کرده است:

 کرد سپاهان به از حدیقه رضوان                 آمدن شاه دادگر به سپاهان

 شمس ملوک زمانه، ناصر دین شاه                 بر سر خلق خداى، سایه یزدان

 شهر سپاهان به فر خویش بیاراست                 همچو صبا را به فر خویش سلیمان

 بود گر این شهر تختگاه ملکشاه                 این ملکشه درین مبارک ایوان

 مردم از خطه سپاهان سرمه                 روشنى دیده را بند به کیهان

 خلق سپاهان کنند روشن دیده                 اکنون از گرد موکب شه ایران

 وصف اصفهان

 جهان آفرین را جهانى نبود                 جهان را اگر اصفهانى نبود

 دریغ از اصفهان و از صفاى او                 که بوى مشک مى ‏دهد هواى او

 هواش غم زداید از دل حزین                 خوشا، خوشا هواى غمزداى او

 ز کعبه فرهى بود حجاز را                 عراق راست فره از فضاى او

 ز مردمان شهرهاى روم و چین                 به هند مردمان روستاى او

 گل و گیاى خلد را بود بدل                 به ماه فروردین گل و گیاى او

 به گاه گشت گل بتان سرو قد                 چمان چمان به زیر سروده هاى او

     «قصیده شمس الشعرا سروش اصفهانى»

 

 سپاهان و شاعران

 کنون سوى راه سپاهان شوید                 وزین لشکر خویش پنهان شوید

      (فردوسى)

 سالار سپاهان چو ملک شد به سپاهان                 بر شد به هوا همچو یکى مرغ هوایى

    (منوچهرى)

 میوه هاى لطیف طبع فریب                 از رى انگور از سپاهان سیب

    (نظامى - هفت پیکر)

 به دهلیز سراپرده سپاهان                 حبش را بسته دامن در سپاهان

    (نظامى)

ملکشه اب و آتش بود و رفت آن آب و مردانش                 کنون خاکستر و خاکى است مانده در سپاهانش

    (خاقانى)

 مرا در سپاهان یکى یار بود                 که جنگ آور و شوخ و عیار بود

    (سعدى)

 نه چنان راست نهادى تو سپاهان و عراق                 که کس از راهزنان ناله کند جز طنبور

 

 سینا

 اگر در جهان اصفهانى نبود                 خداى جهان را جهانى نبود

 اصفهان نیمى از جهان گویند                 نیمى از وصف اصفهان گویند

 که گفته است اصفهان نصف جهان است                 اگر باشد جهانى اصفهان است 

 شاه طهماسب صفوى

 اصفهانى جنتى است پر نعمت                 اصفهانى درو نمى باید

 

 صائب

 صائب ملک الشعراى عصر شاه عباس دوم در اوقاتى که در هندوستان زندگى مى ‏کرده است دباره اصفهان و اقامت در ساحل زاینده رود چنین سروده است:

 خوش آن روزى که صائب من مکان در اصفهان سازم                 ز وصف زنده رودش خامه را رطب اللسان سازم

    ®®

 کنون سر همه التفاتها آن است                 که یک دو سال دهى رخصت صفاهانم

 

 عبرت نائینى - محمد على

 حافظ شیراز فرموده است:

 خوشا شیراز و وضع بى مثالش                 خداوندا نگهدار از زوالش

 محمد على عبرت نائینى، از شعر حافظ استقبال نموده و چنین سروده است:

 به از شیراز و وضع بى مثالش                 هواى اصفهان و اعتدالتش

 نسیم خلد خیزد از جنوبش                 شمیم روح آید از شمالش

 ندیده اصفهان را گفت حافظ                 خوشا شیراز و وضع بى مثالش

 بود جلف به دنیا آن بهشتى                 که در عقبى نیابد کس همالش

 مکن باور که رکن آباد شیراز                 بود چون زنده رود آب زلالش

 کمال اصفهان ما دو صد ره                 به است از مردم صاحب کمالش

 گرفت اندر جهان بازار دانش                 کمال و رونق از فیض جمالش

 شنیدم این سخن از اهل حالى                 که دائم خرم و خوش باد حالش

 صفاهان را کسى نصف جهان گفت                 که کوته بود میدان خیالش

 اگر باشد جهانى اصفهان است                  مبادا تا جهان باشد زوالش

 خصال نیکو از عبرت بیاموز                 که هست از مردم نیکو خصالش

 

 طالع اصفهانى

 اصفهان

 ثانى فردوس ایران است گوئى نیست هست                تالى جنت صفاهان است گوئى نیست هست

 خاک پاک این دیار نامدار اصفهان                 دردها را جمله درمان است گوئى نیست هست

 ظاهر از آن هر طرف آیات جنات نعیم                 خاصه آن قسمت که لنبان است گوئى نیست هست

 نهر تیرانش همانا هست رشک سلسبیل                 زنده رودش آب حیوان است گوئى نیست هست

 از پل خواجو روان گردى چو سمت آبشار                 از بهشت این نقطه دالان است گوئى نیست هست

 باغ کاج و چلستون آن بود رشک ارم                 چون برى از عیب و نقصان است گوئى نیست هست

 اصفهانى گر شبى در رامسر آرد بسر                 پیش چشمش قصر زندان است گوئى نیست هست

 بس خیابان هاى زیبا اندر آن احداث گشت                 ز امتیازش عقل حیران است گوئى نیست هست

 یارب این شهر صفاهان است یا جنات عدن                 کاندر آن جوى فراوان است گوئى نیست هست

 کشور ایران بود مانند جسمى بى روح                 اصفهان ما ورا جان است گوئى نیست هست

 علم الله این چه شهرستان نیکو منظرى است                 خاک راهش عنبرافشان است گوئى نیست هست

 لیک دارم بس عجب از چیست این موصوفه شهر                 بهر اهلش همچو نیران است گوئى نیست هست

 زانکه گاهى اکسیر است و قندش کیمیا                 الحذر از قیمت نان است گوئى نیست هست

 در حقیقت شد شگفت آمیز نرخ خوار و بار                 گوشت صد ره بدتر از نانست گوئى نیست هست

 این شدائد را مگو هرگز سبب شد انگلیس                 قائل این قول نادان است گوئى نیست هست

 این همانا جملگى از شومى اعمال ماست                 چون دلیلش سهل و آسان است گوئى نیست هست

 چون نشانى در زمین خشخاش تریاک آورد                 گرگ را فرزند سرحان است گوئى نیس هست

 لاجرم جز توبه ز افعال قبیح خویشتن                 چاره اش با یاس و حمانست گوئى نیست هست

 بازگشت سوى حق بس مى کند دفع بلا                 زانکه او غفار و رحمان است گوئى نیست هست

 طالعا هر کو پذیرد پند و اندرزت ز جان                 الحق الحق او مسلمان است گوئى نیست هست

 

 عراقى - فخرالدین

 در هواى درست او نبود                هیچ بیمار جز نسیم شمال

 در درون ریاضى او نرود                 هیچتر دامین جز آب زلال

 

 هروى - سعدالدین

اصفهان جاى شاهان

 نسخه فردوس اعلا اصفهان است اصفهان                 نیست شهرى مثل آن از قیروان تا قیروان 

 عرصه میدان مردان روضه ارباب فضل                 بیشه شیران جنگى، جاى شاهان جهان

 

میوه هاى نیکوى اصفهان

 استاد سعدالدین سعید هروى در قرن هشتم هجرى ضمن قصیده اى که درباهر محاسن اصفهان سروده است از میوه هاى نیکوى آن به شرح زیر یاد کرده است:

 انگبینش را که همتا نیست الا در بهشت                 جان شیرین خوان اگر ارزان برآید در گران

 میوه ها دارد که در لطف و لطافت مثل آن                 کس ندارد از جمله سیاحان بحر و بر نشان

 عقل مى افزاید از لطف گلابى در دماغ                 وین سخن را پیش از این بسیار کردند امتحان

 سیب آزایش چو ایمان قوت دل مى ‏دهد                 من نکو دانسته ام اگر تو نمى دانى بدان

 معده را بس نیک باشد از خشونت کاندروست                 به که از بویش صبا را طعنه زد باد خزان

 وصف حسن هر یک را از نعیم او جدا                 گر بگویم سال هاى مشغول باشد بدان

 ملک ایران را که از اطراف عالم خوشترست                 همچو شخصى دان که باشد از هنر او را روان

 اصفهان او را سر و کرمان و شیرازش دو پاى                 رى یکى دستت و دیگر دستش آذربایجان

 

 همایى - استاد دانشگاه

صد جهان در اصفهان

 اصفهان را نیمه خوانند از جهان                 صد جهان من دیده ام در اصفهان

 هفتدست و هشت خلد و چهارباغ                 جنت و باغ ارم رشک جنان

 باغ تخت آیینه خانه چار حوض                 هم نگارستان و هم نقش جهان

 قصر عباسى نمکدان طوقچى                 باغ وحش و شیرخانه پلیکان

 لب زنده رود و نسیم بهار                 رخ دلستان و مى خوشگوار

 چنان بیخ انده ز دل بر کند                 که بیخ ستم خنجر شهریار

نظرات 1 + ارسال نظر
نازنین جمشیدی دوشنبه 18 شهریور‌ماه سال 1387 ساعت 06:54 ق.ظ http://bargebibargi.blogfa.com

اشعار زیبایی بود ممنون از حسن انتخابتون . :)

برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد