اصفهان در افسانه ها و اساطیر

اصفهان در افسانه ها و اساطیر

- پیدایش اصفهان :

* نقل است که زمین اصفهان در « برج قوس » ( آذر ) زاده شده است . (1)

* در روایات اینگونه آمده که : « هنگامی که خداوند آسمانها و زمین را آفرید به آنان فرمان داد که به سوی من آیید ( س فصلت آیه 11 ) و در آن هنگام زمین اصفهان (منطقه لسان الارض) به سخن در آمد و ندای حق را لبیک گفت » . (2)

2- سازنده اصفهان :

* آنرا به « اصبهان ابن فلوج ابن سام ابن نوح نبی » نسبت می دهند . شاید بخاطر شباهت اسمی است .

نقل است در آن هنگام که نمرود دستور داد از سرتاسر نقاط هیزم جمع کنند برای سوزاندن « ابراهیم خلیل الله (ع) » ، مردم اصفهان از این کار سر باز زدند و مامورین نمرود را از شهر بیرون راندند و ابراهیم (ع) بر این شهر دعا کرده که « خدایا این شهر را از علم و عالم خالی مگذار » .

و نیز می گویند محل اسکان و گذر « سلیمان ابن داود (ع) » بوده است .

* همچنین ساخت این شهر را به « تهمورث » و « جمشید » از پادشاهان پیشدادی نسبت می دهند .

و نیز « کیقباد » پادشاه کیانی و « هُمای » تنها زن تاجدار ایرانی آنرا بازسازی و گسترش داده اند .

بزرگ آزادمرد اساطیری ایران « کاوه آهنگر » و پهلوان بزرگ باستانی « گودرز » را اهل اصفهان ذکر کرده اند .

3- وجه تسمیه :

* در زمان حکومت ماد این منطقه قلمرو قوم عیلامی « پارتاکنا » بود و این شهر را « پرتیکان » می نامیدند .

* در زمان هخامنشیان نام آن « گابه » یا « گابیه » بوده که نشانه ای از اهمیت و حرمت این مکان است . زیرا که گاو در آئین اقوام باستان از اهمیت و تقدس بسیار زیادی برخوردار بوده است .

* بعدها با نام « گی » خوانده می شده که پس از حمله اعراب به « جی » تبدیل شده است .

* در زمان ساسانیان از این رو که مرکز سپاهیان و نیروهای نظامی بوده با نام « اسپادانا » یا « اسپاهان » یا « اسپهان » نیز خوانده می شده که پس از حمله اعراب به « اصباهان » یا « اصبهان » تبدیل شده .

* به واسطه سرسبزی و زیبایی برخی آنرا « صفاهان » خوانده اند .

* امروزه کلمه « اصفهان » تلاقی از دو کلمه « صفاهان » و « اصبهان » می باشد .

* همچنین در دورانهای مختلف به دلیل زیبایی و جاذبه های فراوان ، آنرا « نصف جهان »  و « نقش جهان » نیز خوانده اند .

* در چندین مورد نام « آپادانا » نیز برای آن به کار برده شده است .

-------------------

1- شکل برج قوس (کمان) :

« تن یک شیر یا ببر » که نشان از شجاعت و دلیری است .

دُم آن به شکل « اژدها » که نشان از نفس سرکش انسان است .

سر آن « یک انسان با کمانی در دست که به سمت اژدها نشانه رفته » و نشان از نبرد با نفس دارد .

( از زمان صفویه به بعد لباس و کلاه این انسان شبیه سربازان صفوی شده است )

مشاهده تصویر

2- کتاب ذکر اخبار اصبهان - حافظ ابونُعَیم اصفهانی قرن چهارم هجری

به نقل از وبلاگ نقش جهان