اصفهان
طالع سعد سپاهان آذر است شاخص نقشش ، سرای قیصر استاصفهان
طالع سعد سپاهان آذر است شاخص نقشش ، سرای قیصر استگزارشى از مراسم بزرگداشت آیت‌الله میرمحمد صادق خاتون‌آبادى
|
گزارشى از مراسم بزرگداشت آیت‌الله میرمحمد صادق خاتون‌آبادى |
|
مراسم پرتو صادق در بزرگداشت علامه حاج میرمحمد صادق مدرس خاتون آبادى فقیه و مجتهد اصولى متوفى به سال 1348 هـ .ق و جدّ مادرى شهید مظلوم آیت الله دکتر بهشتى در شامگاه پنج شنبه 2 خـرداد ماه به همت مجموعه فرهنگى مذهبى تخت‌فولاد و شهردارى اصفهان در محل آرامگاه این فقیه و عالم ربانى در تکیه سیدالعراقین برگزار شد. این مراسم که با حضور نمایندگان اصفهان در مجلس شوراى اسلامى، اعضاء شوراى اسلامى شهر و همچنین مدیران شهر ، اساتید و پژوهشگران حوزه و دانشگاه و علماء و خانواده و اعقاب و احفاد آن عالم ربانى، با تلاوت آیاتى از قرآن مجید آغاز شد. پـس از آن مـهـنـدس حمیدى اصفهانى مدیر مجموعه تاریخی فرهنگى و مذهبی تخت فولاد ضمن خیرمقدم به حاضران و شرکت کنندگان گزارش مختصرى از فعالیت هاى مجموعه تخت فولاد در احیاء یاد و نام مفاخر بزرگان مدفون ارائه دادند پس از آن دکتر اصغر منتظرالقائم عضو هیئت علمى گروه تاریخ دانشگاه اصـفـهان و مدیر دانشنامه تخت فولاد و مشاور اسـتـاندار در امور اجتماعى و فرهنگى استاندار گـزارشـى از فـعالیت هاى فرهنگى که در قالب طرح‌هاى پژوهشى و برپایى سمینارها در بزرگداشت مقام مشاهیر و علما ارائه دارند. وى با اشاره به جایگاه اصفهان در حوزه فرهنگ و هنر اسلامى و نقش رجال و بزرگان و مفاخر این شهر که رکن اصلى این تلالو و درخـشندگى در ادوار مختلف بودند، تجلیل و بزرگداشت از مقام علمى و اخلافى این بزرگان را فریضه اى بر اهل علم و ادب و فـرهـنـگ دانـسـته و هدف از بـرپـایـى سمینار پرتوصادق را علاوه بر تجلیل از مقام علمى ایـن عالم ربانى، بیان جایگاه واقعى شهر اصفهان و بزرگان آن در اعتلا و شکوفایى فرهنگ و تـمـدن ایـران اسـلامـى عنوان کردند.
دکتر اژه‌اى :عالمى باریک بین، عارى از تصنع و تدلیس ،با احتیاط و بى ریا در ادامه حجت الاسلام والمسلمین دکتر جواد اژه‌اى نماینده ولى فقیه در اتحادیه انجمن‌هاى اسلامى دانشجویان اروپا و رییس سازمان پرورش استعدادهاى درخشان و نواده دخترى مرحوم علامه خـاتون آبادى در بیان ابعاد شخصیت این فقیه عالیقدر به ایراد سخن پرداخت . وى در اشاره به جایگاه اصفهان در نشر علوم و معارف دینى و همچنین ارزش تخت فولاد به واسطه دفن تعداد بیشمارى از این بزرگان گفت: وجود دانشمندان مدفون در تخت فولاد بیانگر این است که اصفهان شهر علم و شهر مراجع بوده است و به علت کثرت علماء و مراجع، در بعضى دوره‌ها هر محله‌اى براى خود عالمى مرجع داشته که این روند در دوره صفویه رونق خاصى داشته که با حمله افغان‌ها ساختار علمى و مذهبى شهر اصفهان به هم مى‌ریزد و یک رکودى را تا زمان فتحعلى شاه قاجار دارد که در این زمان حیات علمى و فکرى عصر صفوى به نوعى احیاء مى گردد و همچنین حوزه علمى اصفهان با همان تنوع سلیقه که در عصر صفوى در آن بوده مجدداً شکل مى‌گیرد و به گونه اى که بزرگانى همچون مرحوم آیت الله بروجردى خوشه چینى آغازین خود را از محضر علما و بزرگان حوزه اصفهان مى نمایند. وى در ادامه و در بیان دوره زمانى حیات ایشان درخصوص وفات مرحوم خاتون آبادى گفت: اگر چه برخى منابع فوت ایشان را کـسـالـت عـنوان کرده اند ولى شبهه قطعى در اینجاست که پس از بازگشت علما از قم در جریان اعتراض به اقدامات رضاخانى، اکثر آن ها در فاصله زمانى کمى درگذشتند و با توجه به شیوه‌هایى که رضا خان در از بین بردن مخالفان خود داشتند از جمله مسموم نمودن افراد و تزریق نمودن آمپول هوا در زنـدان به مخالفان، ایشان هم احتمالاً دچار مسمومیت و بیمارى ناشى از آن شده‌اند . چرا که مرحوم خاتون آبادى در امر تغذیه مراقب احوال خود بودند و وفات در سن 62 سالگى براى ایشـان بـا آن احتیـاط هـا و مسائلى که رعایت مى‌نمودند به صورت عادى قابل قبول نمى باشد . دکتر اژه‌اى در ادامه به بیان جایگاه علمى و اخلاقى مرحوم خاتون آبادى پرداخته و در عظمت مرتبه علمى ایشان گفت: مرحوم خاتون آبادى در جریان مهاجرت به ایران از نجف که در صـــورت مـــانـــدن بــه مــرجـعـیّــت مـى‌رسیـدنـد، فـرموده اند احساس کردم علم مـرجـعـیـت به شانه‌ام سـنـگین است و آیت الله سیدمحمد نجف آبادى در همین خصوص گفته است: اگـــر ایــشـــان در نــجــف مى‌ماندند نوبت مرجعیت به دیـگـرى نمى‌رسید. ایشان تـدریـس را واجـب عـیـنى مى‌دانستند و حتى محرم و صفر که حوزه‌هاى علمیه، درس را تعطیل مى‌کنند ایشان درس را تعطیل نمى‌نمودند. بنابر این مطالعات و شنیده ها مرحوم خاتون آبادى عالمى باریک بین، عارى از تصنع، عارى از تدلیس، با احتیاط و بى ریا، با دقت و روشنفکرانه بوده اند و توجه به تحصیل دخترانشان نشانه روشن فکرى ایشان مى باشد. تدریس ایشان چنان توأم با اخلاق و ادب بود که مرحوم آیت الله پسندیده نقل کرده اند: هنگام تدریس نمى‌گفتند: فهمیدید یا نه بلکه مى گفتند: خوب درس دادم؟ اگر خوب نبود بگویید تا دوباره بگویم . دکتر اژه اى در پایان ضمن اشاره به شاگردان مرحوم خاتون آبادى که همه از اعاظم علما و بزرگان علمى بوده اند گفت: ایشان در غربت رضاخانى غریبانه جان باخت و اگر در آن روز مقام و جایگاه ایشان دیده نمى شد، به برکت مقامات عالى علمى و اخلاقى که دارا بودند امروز چنین مجلسى در بزرگداشت و احیاء‌یاد و نامشان برگزار گردیده است.
دکتر علیرضا بهشتى:ایشان در فقه و اصول اهل تتبع وسیع بود دکتر سیدعلیرضا بهشتى نواده دخترى مرحوم خاتون‌آبادى و فرزند شهید بهشتى در سخنان خود که به بیان شباهت‌هاى مرحوم خاتون‌آبادى و شهید بـهـشـتـى تـوجـه داشـت گفت: امروز در مقابل انسان‌هاى بزرگ و خودساخته‌اى قرار داریم که با وجـود گذشت سالیان طولانى از درگذشت آنها درس‌هــاى فـراوانـى از زنـدگـى آنـهـا، افـکـار و اندیشه‌هایشان براى ما مانده است که مرحوم علامه خاتون‌آبادى و شهید بهشتى از جمله این انسان‌ها مى‌باشند. دکتر بهشتى گفت: با مطالعه مکتوبات و توجه به شنیده‌ها در خصوص مرحوم خاتون‌آبادى شگفت‌زده از مشابهت‌هایى که به لحاظ خصال روحى و ابعاد روحى میان ایشان با شهید بهشتى شدم و جالب توجه است که با فاصله یک نسل این مقدار شباهت در گفتار و رفتارشان مى‌توان یافت. آنچه که از آثار برمى‌آید مرحوم خاتون‌آبادى در مسایل فقهى و اصولى اهل تتبع وسیع بوده است و تمایل به مطالعه آرا و عقاید گوناگون داشتند که به نوعى وسواس علمى هم منجر مى‌شد چرا که هرچه محقق اقوال مختلف‌ترى و آرا گوناگون‌ترى را ببیند دیرتر و سخت‌تر مى‌تواند آراء خود را بیان کند که هـمین مساله نوعى انصاف علمى را هم به بار مى‌آورد. مرحوم خاتون‌آبادى حلقه درسى داشته که همه از فقها و مجتهدان و صاحب‌نظران اصفهان بودند و شیوه اداره این حلقه جالب است. بحثى طرح مى‌شد و تا جلسه بعد فضلا و... برعهده داشتند که بر علیه راى ایشان هر آنچه را مى‌توانند جمع‌آورى نمایند و به ایشان ارائه کنند تا مرحوم خاتون‌آبادى پاسخ دهند. و در زمانى که شیوه‌هاى عقلانیت انتقادى فلسفه غرب رایج شد، نگاه و توجه شهید بهشتى به این موضوع قابل توجه است و این نه این که این عین آن است یا همان است اما شباهت‌ها بسیار است.
دکتر محمدرضا بهشتى: در چهره امام حالت مجذوبیت نسبت به این عالم بود دکتر سید محمدرضا بهشتى فرزند دیگر شهید مظلوم آیت الله دکتر بهشتى و نواده دخترى مرحوم علامـه خاتون آبادى در بخشى از سخنان خود درخصوص توجه امام راحل به مقام مرحوم خاتون آبادى گفت: در دیدارهایى که پس از واقعه هفتم تیر با مرحوم امام داشتم بعد از بیان مطالب بلافاصله حضرت امام یاد مرحوم حاج میرمحمدصادق خاتون آبادى مى‌افتادند و ذهن ایشان به خاطرات مرحوم حاج میرمحمدصادق معطوف مى شد و در چهره امام یک حالت مجذوبیت نسبت به این عالم جلیل القدر و وارسته و زاهد عارف مشاهده مى‌شد و لحن ایـشان تغییر مى‌یافت. امام مى‌فرمودند: مرحوم خاتون آبادى در نجف از فحول علما و در ردیف مرحوم آقا ضیاء عراقى و مرحوم کمپانى بودند. دکتر بهشتى از دیگر ویژگى هاى خاتون آبادى امتناع ایشان از تبدیل شدن به یک چهره محورى خاص علمى با تمام توانمندى‌هاى علمى که دارا بودند را عنوان نموده که نه یک بار که دو بار، یک بار از نجف و دیگر بار از قم مهاجرت مى کنند . و این نه به معناى عزلت گزینى ایشان مى باشد که مرحوم خاتون آبادى در ارائه علم و درس خود حوزه درسى قوى در اصفهان داشتند و شاگردان قابل ملاحظه اى در درس ایشان شرکت مى کردند و در مسائل و مشکلات اجتماعى همراه و همگام مردم بوده‌اند.
آیت الله فاطمى نیا: مرحوم امام (ره)اسم مرحوم خاتون آبادى را با تجلیل مى آوردند در ادامه برنامه آیت الله فاطمى‌نیا به ایراد سخن پرداخت. وى با تشکر از برگزارکنندگان این مراسم به فضائل مرحوم علامه خاتون آبادى اشاره نموده و گفت: مرحوم امام رحمت الله علیه اسم مرحوم خاتون آبادى را با تجلیل و تعظیم مى‌آوردند . وى با اشاره به مقدمه کشف الظنون اثر حاجى خلیفه که فهرست کتب اهل سنت مى باشد و در آن اینگونه بیان شده : »روحانیون و علما و دانشمندان بر دو قسم اند: یک دسته هستند که صاحب فکر و اندیشه اند و زحمت مى کشند و از این و آن چیزى مى گیرند و مى‌فهمند و بیان مى کنند اما از خود چیزى ندارند. دسته دوم منبع علم اند و مردم از این‌ها فیض مى‌گیرند«. که در مثال قسم دوم از خواجه نصیرالدین طوسى یاد مى کند و علامه خاتون آبادى از قسم دوم بوده اند و منبع به شمار مى رفتند و حرف براى گفتن داشتند. ایشان در ادامه با اشاره به جایگاه زیارتى مزار تخت فولاد آن را گنجى بى مانند در کل دنیا نامیدند که اولیاء و بزرگان در آن مدفون اند . آیت الله فاطمى‌نیا در ادامه صحبت‌هاى خود درخصوص فضیلت و فایده زیارت قبور بزرگان و اولیاء، ضمن اشاره به این مطلب که تفکر وهابیت درخصوص امر تدفین و زیارت قبور نشأت گرفته از بى سوادى و ناآگاهى و جهل آنان مى‌باشند، از تمهیدالقواعد ابن ترکه اصفهانى مطلبى را بیان داشتند که فخر رازى هم به آن پرداخته است و آن اینکه «نفوس قویه پس از مفارقت از ابدان نیکان آثارى که از آن ها صادر مى‌شد تعطیل نمى‌شود بلکه بیشتر مى‌شود» و بدن خاکى را در این جمله مانعى و مزاحمى براى روح مى‌داند که روح در آخرت رها از جسم خاکى و در آن نشئه مزاحمت‌ها کنار مى رود و توسل به ارواح این بزگان در آرامش روح و روان تأثیر فراوانى دارد و از جمله این بزرگان علامه خاتون آبادى که از روح بلندى برخوردار بودند و همانگونه که در زمان حیات منبع فیض و برکت بوده‌اند زیارت مزارشان نیز فیوضات فراوان براى زائران خواهد داشت .
|
